22 listopada w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej odbędzie się premiera „Czarnej maski” Pendereckiego. Wydarzenie włączone zostało do programu tegorocznego festiwalu „Eufonie”
Akcja rozgrywa się w XVII-wiecznym Bolkenhain (obecnie Bolków nieopodal Wałbrzycha) na Dolnym Śląsku, gdy pośród karnawałowych zabaw atmosfera niepewności i strachu narasta z każdym taktem muzyki. Opera ta, pełna mistycyzmu, złożonych postaci i zawiłych emocji, przyciąga widzów unikalną narracją i mistrzostwem muzycznym.
Libretto opery powstało w oparciu o jednoaktówkę niemieckiego noblisty Gerharta Hauptmanna z 1928 roku. Kompozytor prowadzi widza przez sceny pełne dramatycznych zwrotów akcji, w których bohaterowie, jak burmistrz Schuller i jego żona Benigna, zmagają się z własnymi demonami oraz niepokojem o przyszłość. Centralnym punktem opowieści jest zagadkowa postać mężczyzny w czarnej masce, wzbudzająca lęk i niejasne skojarzenia – być może z zarazą, która nawiedziła miasteczko, albo z duchami przeszłości.
W warszawskiej inscenizacji reżyser David Pountney udowadnia, że choć libretto opiera się na wydarzeniach z przeszłości, to ich wymowa pozostaje aktualna. „Czarna maska” oferuje współczesną refleksję nad niepewnością i zagrożeniem, które mogą się czaić nawet podczas najbardziej beztroskich świąt.
W bogatej i wszechstronnie zróżnicowanej twórczości Krzysztofa Pendereckiego jest to trzecia opera. „Czarna maska” powstała na zamówienie Festiwalu w Salzburgu i jej prawykonanie odbyło się tam 15 sierpnia 1986 roku w reżyserii Harrego Kupfera, który wraz z polskim kompozytorem był też współautorem libretta. Polska prapremiera pod batutą Mieczysława Dondajewskiego i w reżyserii Ryszarda Peryta w oryginalnej wersji językowej odbyła się w 1987 roku w Teatrze Wielkim w Poznaniu, a w polskiej wersji językowej – rok później w Warszawie. „Czarną maskę” w reżyserii Krzysztofa Nazara wystawiła również w 1998 roku Opera Krakowska, a w 2016 roku własnej interpretacji dzieła podjął się Marek Weiss na deskach Opery Bałtyckiej.
Z okazji 90. rocznicy urodzin Krzysztofa Pendereckiego Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia zaprezentowała w ubiegłym roku inscenizowane wykonanie koncertowe opery. Wydarzenie dostępne jest na platformie streamingowej medici.tv.
Kierownictwo muzyczne nad przygotowaniem premiery „Czarnej maski” objął Bassem Akiki. Polsko-libański dyrygent koncentruje ostatnio swoją karierę poza granicami naszego kraju. W ostatni weekend po raz drugi wystąpił w słynnym Concertgebouw w Holandii, a już w marcu zadyryguje spektaklami „We Are The Lucky Ones” Venablesa w Dutch National Opera & Ballet. Wiosną w Finnish National Opera and Ballet w Helsinkach pod jego batutą wystawiona zostanie opera „Animal Farm” Raskatova. Spektakl w reżyserii Damiano Michieletto prezentowany był wcześniej w Amsterdamie i Wiedniu. Wykonanie w Dutch National Opera & Ballet pod dyrekcją Bassema Akiki nagrodzone zostało statuetką International Opera Awards w kategorii „prapremiera roku”.
W obsadzie spektakli znajdują się: Wojciech Parchem, Natalia Rubiś, Katarzyna Drelich, Elżbieta Wróblewska, Szymon Rona, Wojtek Gierlach, Adriana Ferefecka, Krzysztof Szumański, Bartosz Kieszkowski, Dariusz Machej, Mateusz Zajdel, Remigiusz Łukomski, Magdalena Pluta, Piotr Maciejowski, Filip Rutkowski, Pier Ewudu.
Spektakle zaplanowane są na 22, 24, 27 i 29 listopada.
