Współpraca Metropolitan Opera i Teatru Wielkiego – Opery Narodowej zaowocowała zawiązaniem Ukrainian Freedom Orchestra. Zespół odbędzie latem trasę koncertową po Europie i Stanach Zjednoczonych.
W skład orkiestry wchodzić będą ukraińscy muzycy, którzy w ostatnim czasie opuścili swój kraj, jak również artyści, którzy w nim wciąż pozostali oraz ci, którzy na co dzień grają w europejskich zespołach.
Dochód ze sprzedaży biletów na koncerty zostanie przeznaczonych na pomoc Ukrainie.
W geście solidarności z ofiarami wojny w Ukrainie Metropolitan Opera w Nowym Jorku oraz Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie postanowiły utworzyć Ukrainian Freedom Orchestra, w skład której wchodzą czołowi ukraińscy instrumentaliści. W dniach 28 lipca–20 sierpnia 2022 roku zespół wybierze się w trasę koncertową po Europie i Stanach Zjednoczonych, występując m.in. w Wielkiej Brytanii, Francji, Niemczech, Holandii, Nowym Jorku i Waszyngtonie.
Członkowie orkiestry to uchodźcy, którzy zmuszeni byli opuścić swój kraj w ostatnim czasie, ukraińscy muzycy należący do europejskich orkiestr, a także czołowi muzycy z Kijowa, Lwowa, Charkowa, Odessy i innych części kraju. Ukraińskie władze udzieliły specjalnego zezwolenia na udział w przedsięwzięciu mężczyznom w wieku poborowym, dzięki czemu zamiast broni wezmą do ręki swoje instrumenty i w ten niezwykły sposób zademonstrują moc sztuki w obliczu przeciwności losu.
Środki zebrane podczas trasy koncertowej zostaną przekazane Ministerstwu Kultury Ukrainy na pomoc artystom. Dodatkowo będzie można dokonywać bezpośrednich wpłat na konto ministerstwa za pośrednictwem strony internetowej, której adres zostanie podany wkrótce.
Orkiestrę poprowadzi Keri-Lynn Wilson, kanadyjska dyrygentka ukraińskiego pochodzenia. W programie usłyszymy VII symfonię ukraińskiego kompozytora Walentyna Sylwestrowa, II koncert fortepianowy Fryderyka Chopina z udziałem młodej ukraińskiej wirtuozki fortepianu Anny Fedorovej oraz IV symfonię Johannesa Brahmsa lub IX symfonię Antonína Dvořáka.
Liudmyla Monastyrska, czołowa ukraińska sopranistka, która wykona partię tytułowej Turandot w Met tej wiosny, podczas tournée zaśpiewa wspaniałą arię Leonory „Abscheulicher!” z Fidelia Ludwiga van Beethovena, która jest hymnem na cześć człowieczeństwa i pokoju w obliczu przemocy i okrucieństwa.
Koncert inaugurujący trasę koncertową odbędzie się 28 lipca w Teatrze Wielkim – Operze Narodowej.
Następnie orkiestra wystąpi podczas BBC Proms w Londynie (31/07), który to koncert zostanie pokazany w telewizji; w Monachium (1/08); podczas Chorégies d’Orange Festival w południowej Francji (2/08); w berlińskim Konzerthausie (4/08); podczas Edinburgh Festival (6/08), w sali koncertowej w Snape Maltings (8/08); na Concertgebouw Festival w Amsterdamie (11/08) i w hamburskiej Elbphilharmonie (13/08). 16 sierpnia orkiestra poleci do Stanów Zjednoczonych, gdzie da koncerty w nowojorskim Lincoln Center (18 i 19/08) oraz Kennedy Center w Waszyngtonie (20/08).
Muzycy tworzący Ukrainian Freedom Orchestra na co dzień związani są m.in. z Kijowską Operą Narodową, Narodową Orkiestrą Symfoniczną Ukrainy, Orkiestrą Filharmonii Lwowskiej i Operą w Charkowie, a także z takimi zagranicznymi zespołami, jak: Orkiestra Tonkünstler w Wiedniu, Belgijska Orkiestra Narodowa i Królewska Orkiestra Concertgebouw.
Metropolitan Opera oraz Teatr Wielki – Opera Narodowa od początku były w czołówce światowych instytucji kultury, które wsparły ofiary wojny i potępiły rosyjską agresję w Ukrainie. Met była jednym z pierwszych teatrów, który zorganizował koncert charytatywny na rzecz Ukrainy pod kierunkiem dyrektora muzycznego Yannicka Nézeta-Séguina. Wydarzenie to miało miejsce 14 marca i odbiło się szerokim echem w prasie międzynarodowej. Teatr Wielki – Opera Narodowa gości pod swoim dachem uchodźców z Ukrainy i organizuje koncerty, zbierając środki na pomoc walczącym sąsiadom.
We wspólnym oświadczeniu dyrektor generalny Met Peter Gelb oraz dyrektor Teatru Wielkiego – Opery Narodowej Waldemar Dąbrowski piszą: „Muzyka może być potężną bronią przeciwko agresji. Ta trasa koncertowa ma na celu obronę ukraińskiej sztuki i bohaterskich artystów, którzy walczą o wolność swojej ojczyzny”.
Pomysłodawczynią utworzenia orkiestry jest maestra Keri-Lynn Wilson, która wychowała się w Winnipeg (Kanada) – największym ośrodku ukraińskiej diaspory w Ameryce Północnej. „Chciałam stworzyć najlepszym ukraińskim muzykom orkiestrowym, zarówno tym pozostającym w kraju i tym, którzy pracują za granicą, możliwość zademonstrowania artystycznej jedności i dumy” – mówi dyrygentka. „Cieszę się ogromnie, że będę mogła poprowadzić tych utalentowanych artystów podczas występów w Europie i Stanach Zjednoczonych. Ta trasa koncertowa to wyraz ich miłości do ojczyzny i hołd dla tych, którzy zginęli i tak dużo wycierpieli”.