Podróż przez problemy naszej cywilizacji

0

W piątkową noc w Salach Redutowych Teatru Wielkiego – Opery Narodowej odbyło się wyjątkowe wydarzenie w ramach festiwalu „Chopin i jego Europa” – recital wokalny znakomitego bas-barytona Tomasza Koniecznego, któremu przy fortepianie towarzyszył jego stały współpracownik Lech Napierała. Recital, który zaplanowany był na godzinę 22.00, rozpoczął się z półgodzinnym opóźnieniem, by mogli na niego dojechać uczestnicy wcześniejszego koncertu w S1.

Nadzwyczajny recital wokalny – Tomasz Konieczny & Lech Napierała, fot. Wojciech Grzędziński / NIFC

W programie wieczoru znalazł się cykl pieśni „Winterreise” Franza Schuberta, który uchodzi za arcydzieło mające niebagatelne znaczenie dla europejskiej kultury. Na rok przed swoją śmiercią Schubert skomponował cykl dwudziestu czterech pieśni do liryków Wilhelma Műllera, których bohaterem jest cierpiący z powodu nieszczęśliwej miłości młodzieniec, pogrążony w rozpaczy i błąkający się samotnie wśród zimowego krajobrazu.

Nadzwyczajny recital wokalny – Tomasz Konieczny & Lech Napierała, fot. Wojciech Grzędziński / NIFC

Półtora wieku później Stanisław Barańczak stworzył własną poetycką wersję „Podróży zimowej”, o której sam mówił:

„Wiersze zawarte w tym zbiorze są, z jednym wyjątkiem [„Die Lindebaum” – przyp. red.], utworami oryginalnymi – nie przekładami liryków romantycznego poety Wilhelma Mullera (…). Niewątpliwie jednak moje wiersze, pisane przede wszystkim do melodii kompozytora, a nie usiłujące przekładać ani parafrazować liryka, zawdzięczają Müllerowi sporo inspiracji sytuacyjnych, tematycznych a nawet fonetycznych – choćby ostatecznym wynikiem był utwór całkowicie różny od wiersza niemieckiego romantyka albo i wobec niego polemiczny. Choć związek między moimi utworami a muzyką Schuberta jest bardziej intymny i ścisły, moją ambicją było napisanie takich tekstów, które można byłoby zaśpiewać do określonej melodii, a zarazem – przeczytać można również w oderwaniu od muzyki, jako samodzielne wiersze”.

Fascynująca poezja Barańczaka stworzona do muzyki Schuberta po raz pierwszy doczekała się profesjonalnego nagrania płytowego w wykonaniu duetu Konieczny & Napierała, a wczorajszy koncert był niejako wydarzeniem promującym jej debiut na rynku.

Nadzwyczajny recital wokalny – Tomasz Konieczny & Lech Napierała, fot. Wojciech Grzędziński / NIFC

W wierszach polskiego poety nie ma wątku zawodu miłosnego, jest za to pełno egzystencjonalnych i metafizycznych odniesień. Jego „wędrowiec” zabiera nas w podróż przez ciemne strony naszej cywilizacji, pełnej przemocy, manipulacji i wywołującej poczucie braku sensu istnienia. Bohater poezji Barańczaka odbywa swą wędrówkę poszukując odpowiedzi na pytanie dokąd zmierza współczesny świat, w którym doskwiera mu poczucie osamotnienia i obcości.

Nadzwyczajny recital wokalny – Tomasz Konieczny & Lech Napierała, fot. Wojciech Grzędziński / NIFC

Tomasz Konieczny znakomicie zinterpretował wiersze Barańczaka, prezentując licznie zgromadzonej publiczności bardzo ekspresyjne ich wykonanie, pięknie zaśpiewane i co warte podkreślenia – ze staranną dykcją. Docenić należy również kunszt pianisty, który wraz z solistą stanowi zgrany zespół, podkreślając dramatyzm i emocje zawarte w muzyce.

Nadzwyczajny recital wokalny – Tomasz Konieczny & Lech Napierała, fot. Bartosz Jakóbczak

Nadzwyczajny recital wokalny – Tomasz Konieczny & Lech Napierała

O autorze